Bırakın Çalışanlarım Sörf Yapsın kitabının yazarı ve Patagonia şirketinin kurucusu Yvon Chouinard, doğadan aldığını doğaya vereceğini bir mektupla açıkladı. 3 milyar dolar değerindeki şirketinin yıllık kârını iklim kriziyle mücadele eden bir vakfa devrediyor.
Gezegene dair herhangi bir umudumuz varsa, sahip olduğumuz kaynaklarla ilgili elimizden geleni yapmamız gerekecek.
Yapabileceğimiz şey bu.
– Yvon Chouinard
Hiçbir zaman bir iş adamı olmak istemedim. Arkadaşlarım ve kendim için tırmanma malzemeleri yaparak bir zanaatkâr olarak çalışmaya başladım, sonra da kıyafet işine girdim. Küresel ısınmanın ve ekolojik yıkımın boyutuna, dahası buna katkımıza tanık olmaya başladığımızda Patagonia iş yapma şeklini değiştirmek için şirketimizi kullanmayı taahhüt etti. Faturaları ödemeye yetecek kadar kazanırken doğru olanı yapabilirsek, müşterileri ve diğer işletmeleri etkileyebilir ve belki de bu süreçte sistemi değiştirebilirdik.
Çevreye daha az zarar veren malzemeler kullanarak ürünlerimizi üretmekle başladık işe. Her yıl satışlarımızın yüzde birini çevre koruma projelerine aktardık. Korunabilmeleri için değerlerimizi kurumsal tüzüğümüze yazarak sertifikalı bir sosyal yardım kuruluşu haline geldik.
2018 yılında ise şirketin amacını şu şekilde değiştirdik: Gezegenimizi kurtarmak için çalışıyoruz.
Çevre krizini çözmek için elimizden gelenin en iyisini yapıyor olsak da bu yeterli değil. Şirketin değerlerini korurken krizle mücadele için ortaya daha fazla para koymanın bir yolunu bulmamız gerekiyordu. Bir seçenek, Patagonia’yı satmak ve bağış yapmaktı. Ama yeni bir sahibin değerlerimizi korumaya veya dünyanın dört bir yanındaki insanlardan oluşan ekibimizi çalıştırmaya devam edeceğinden emin olamazdık. Bir diğer seçenek ise şirketi halka açmaktı. Bu cidden büyük bir felaket olabilirdi. Halka açık iyi niyetli şirketler bile uzun vadeli canlılık ve sorumluluk pahasına kısa vadeli kazanç yaratmada baskı altındadır. Doğrusunu söylemek gerekirse, mevcut iyi seçenekler yoktu. Biz de kendi seçeneğimizi yarattık.
“Halka açılmak” yerine “amacımıza uygun hareket ettiğimiz” söylenebilir. Doğadan değer çekip bunu yatırımcılar için zenginliğe dönüştürmek yerine Patagonia’nın yarattığı zenginliğin kaynağını korumak için kullanacağız.
Bu nasıl oluyor: Şirketin oy hisselerinin yüzde yüzü şirketin değerlerini korumak için oluşturulan Patagonia Purpose Trust’a devredilecek; oy hakkı olmayan hisselerin yüzde yüzü kendisini çevre kriziyle mücadele etmeye ve doğayı korumaya adamış kâr amacı gütmeyen Holdfast Collective’e verilmişti. Finansman Patagonia’dan gelecek: Her yıl, işe yeniden yatırım yaptıktan sonra elde ettiğimiz fazla kâr, krizle mücadeleye yardımcı olmak için temettü olarak dağıtılacak.
Sorumluluk içeren iş deneyimimizi başlatalı neredeyse elli yıl oldu ve daha yeni başlıyoruz. Bundan elli yıl sonraki gezegene dair en ufak bir umudumuz varsa, iş bir yana, hepimizin elindeki kaynaklarla elinden geleni yapması gerekecek. Bu, üzerimize düşeni yapmamız için bulduğumuz başka bir seçenek.
Uçsuz bucaksız olmasına rağmen Dünya’nın kaynakları sonsuz değildir ve sınırlarımızı aştığımız açıktır. Ama Dünya aynı zamanda dayanıklıdır da. Kendimizi adarsak gezegenimizi kurtarabiliriz.